Blog

Wekelijks publiceert SMF (Stichting MKB Financiering) een blog over de ontwikkelingen in de financieringsmarkt: welke aanbieders zijn er, wat zijn hun kenmerken en wat is hun onderscheidend vermogen. Hoe interessant ook: voor ondernemers is  één vraag  belangrijk:  krijg ik de financiering daadwerkelijk? De kans op toekenning van een financiering wordt mede bepaald door de voorbereiding. Met welke informatie overtuig je financiers en vergroot je de kans op financiering? Deze blog geeft 10 tips.

1. Als je financiering nodig hebt: presenteer je professioneel, net zoals je dat in de sales doet: stel een informatiedocument (memorandum) op en beschrijf daarin je onderneming, de markt waarin je opereert, de (investerings-) plannen en financiële highlights.
2. Kruip in de huid van de financier…… als ondernemer denk je vooral in kansen, een financier weegt daarnaast ook de risico’s. Tip: vermeld in het informatiedocument de relevante risico’s de wijze waarop je de (gevolgen van) risico’s tracht te beperken.
3. Wees kritisch op de omvang van de investeringen en beperk de externe kredietbehoefte tot het hoogst noodzakelijke.
4. Maak de relevantie, de noodzaak van de investering duidelijk
5. Laat je niet verwarren door het grote aanbod van financieringen. Er bestaan in essentie maar twee financieringsvarianten: de vaste lening en het krediet in rekening courant. Bij een vaste lening krijg je een vast bedrag en wordt een vast aflossingsschema overeengekomen. Eenmaal afgeloste bedragen kun je niet opnieuw opnemen. De looptijd van de vaste lening is daarmee ook duidelijk. De tweede kredietvorm is een krediet in rekening courant (bij een bank). Daarbij wordt een kredietlimiet afgesproken. Dit is het maximum bedrag waarover je kunt beschikken, maar je hoeft het niet op te nemen. De rekening courant limiet is gekoppeld aan de betaalrekening en kan daardoor alleen door banken worden aangeboden. De niet bancaire variant is debiteurenfinanciering via een factormaatschappij.
6. Voeg prognoses toe aan de kredietaanvraag. Stel de prognoses realistisch op, in lijn met het verleden en onderbouw de uitgangspunten.
7. Geef alleen feitelijk juiste informatie en houdt rekening met het achterliggende doel: een financier is geïnteresseerd in informatie om haar risico’s te kunnen beoordelen.
8. Bedenk vooraf welke zekerheden je wilt geven en welke niet. Beoordeel daarbij vooraf of dit een breekpunt is.
9. Neem MIA mee als je met een financier gaat praten:
   M   De juiste MINDSET lokt de beste reacties uit
   I     Geef volledig INZICHT in cijfers, kansen en risico’s
   A   Voeg een ANALYSE toe om de investering en financiering te onderbouwen
10. Weet wat je wilt: bedenk en formuleer vooraf exact wat u wilt: hoeveel financiering, welke looptijden, welke voorwaarden en welke zekerheden.

Financiering is anno 2020 een complex proces. Als je deze tips volgt kun je financiers gemakkelijker winnen voor je plannen. Je kan dat zelf doen of met behulp van een specialistische adviseur. In alle gevallen is het belangrijk de financier te voorzien van deugdelijke en relevante informatie op basis waarvan deze zijn investeringsbeslissing kan maken.

Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in de financieringsmarkt? Schrijf je dan in voor de wekelijkse blog van SMF.

Sinterklaas is vertrokken en de kerstboom is opgezet. De decembersfeer laat zich inmiddels voelen: ‘Er nog even hard tegen aan’, zo tegen het einde van het jaar. Maar ook: een sfeervolle tijd, vol feestelijke versieringen en leuke eindejaarsbijeenkomsten. Op naar de laatste week van het jaar: de feestdagen, weg hectiek, tijd voor familie, rust en bezinning. Die laatste weken van het jaar zijn bij uitstek het moment om terug te kijken. Wat ging er goed, wat is er gerealiseerd afgelopen jaar? Alle mogelijkheden benut? Of heb je ook kansen gezien, maar niet gegrepen? Kortom, de gebruikelijke terugblik.

Ondernemers staan niet lang stil bij een terugblik. Einde jaar is meteen het moment voor vooruitblik. Welke kansen zie je in het nieuwe jaar? Groei, nieuwe markten, nieuwe producten? Natuurlijk, als ondernemer zie je dat. Een nieuw jaar betekent: nieuwe kansen. En als dat betekent dat je moet investeren, dan denk je ook daar over na. Als je kansen ziet en de investering verdient zich snel terug, dan ga je volgend jaar natuurlijk investeren. Dit is een heerlijk proces: je ziet in gedachten kansen en je maakt al plannen om die kansen te verzilveren. Een ondernemer laat deze gedachten niet gemakkelijk verpesten door in dit stadium al na te denken over de vraag: kan ik die plannen betalen? Er wordt vaak vanuit gegaan dat het wel goed komt.

In praktijk komt het meestal ook wel goed, maar vraag niet hoe…. Er is geld in overvloed  beschikbaar, maar de vraag is: hoe kom je er aan? Het financieren van bedrijfsinvesteringen is ingewikkelder dan vroeger. Het aanbod van financiering is groot, het aantal financiers is enorm, maar alle financiers (banken én de non-bancaire financiers) hebben hun eigen visie en beleid. Als jij als ondernemer niet binnen de kaders valt van de ene financier, moet je echt op zoek naar een ander. Financieren is veel meer een zoektocht geworden. Daarom is het advies: denk je na over investeren, denk dan direct óók na over de financiering er van. Oriënteer je vroegtijdig: welke financiers zijn er, welke financiers passen bij jouw bedrijf en jouw plannen?

Waar vind je informatie over het nieuwe financieren? Er zijn meerdere bronnen die je kan raadplegen:

• Internet
  Op internet is veel informatie beschikbaar. Het is echter lastig om objectieve informatie te scheiden van commerciële informatie. Er zijn veel aanbieders, die zich verleidelijk presenteren en voor het oog een interessante propositie bieden. Realiseer je, dat het niet eenvoudig is te beoordelen of hun aanbod de beste oplossing is voor jouw financieringsvraagstuk.

• Boeken
  Er zijn meerdere boeken geschreven over bancair en non-bancair financieren, over crowdfunding en over de vraag hoe je een financieringsaanvraag voorbereidt. Interessant om tijdens de feestdagen eens door te nemen. Maar ja, zit je als ondernemer hier op te wachten? Dit lijkt meer iets voor een specialist.

• Blogs
  Stichting MKB Financiering (SMF) publiceert elke week een blog over het nieuwe financieren. Korte stukjes, met elke keer aandacht voor één facet van het nieuwe financieren. In de eerste dertig blogs van de Stichting is het hele pallet van het nieuwe financieren gepasseerd. Scroll er eens door heen.

• Geldgids KvK
  SMF heeft ook meegewerkt aan de nieuwe Geldgids van De Kamer van Koophandel. Ook in deze gids worden  de non-bancaire financieringsmogelijkheden nader toegelicht. De gids is te downloaden via de site van de KvK.

• Financieringsadviseur
  Financieren is een vak, een specialisme. Steeds meer ondernemers laten zich adviseren door een specialist: een financieringsadviseur voor het MKB. Een goede financieringsadviseur is in staat de afweging te maken of financiering verantwoord en haalbaar is en welke geldverstrekker het beste past bij een onderneming. In 2019 heeft SMF een verkenning uitgevoerd naar de rol en positie van de financieringsadviseur in Nederland. Dit heeft er toe geleid dat een aantal koplopers in de branche op dit moment voorbereidingen treft om te komen tot een beroepsgroep van financieringsadviseurs. Het streven is om in de loop van 2020 een keurmerk te introduceren: Erkend Financieringsadviseur. Dit proces wordt gefaciliteerd door SMF.

SMF heeft zich ten doel gesteld de toegang tot financiering voor het MKB te bevorderen. In 2019 is daarvoor onder meer het keurmerk Erkend MKB Financier geïntroduceerd. Met de introductie van een keurmerk Erkend MKB Financieringsadviseur hoopt SMF in 2020 de volgende stap te zetten in dit proces.

Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in de financieringsmarkt? Schrijf je dan in voor de wekelijkse blog van SMF.

Hoeveel kan je als bedrijf “gezond” lenen?. Kan je onbeperkt lenen als je maar voldoende rendement maakt of is er een grens aan het financieren van een bedrijf? En zo ja, wat is dan die grens?

Traditioneel kent de bedrijfseconomie de zogeheten gouden balansregel, die stelt: vaste activa dienen met lang kapitaal (eigen vermogen plus lang vreemd vermogen) gefinancierd te worden en vlottende activa met kort vreemd vermogen. Dus: ‘lang met lang’ en ‘kort met kort’. Dit is een goed uitgangspunt, maar het geeft nog geen antwoord op de vraag hoeveel geleend geld versus eigen geld (zie blog 28!) verantwoord is. Hier spelen andere factoren een rol; denk aan de aard van de activiteiten, risico’s in de markt en de levensfase van de onderneming. Per sector en per levensfase verandert de ideale balans. Bij grotere risico’s is er meer behoefte aan een buffer, meer behoefte aan eigen vermogen (in jargon: meer solvabiliteit). Bij kleinere risico’s is een kleinere solvabiliteit acceptabel en kan een bedrijf meer lenen.

Bedrijfsrisico’s hangen samen met de activiteiten van een bedrijf. Een productiebedrijf is kapitaalintensief en vergt een grotere buffer dan een handelsonderneming. In het midden- en kleinbedrijf (mkb) is ten tijde van de grote economische groei (vóór de crisis van 2008) de aandacht – en daarmee de zorg – voor een voldoende grote buffer verslapt. Het idee ontstond: als de onderneming voldoende cash genereert, kun je blijven lenen. (Immers, geld lenen levert geld op.) In die jaren was er onvoldoende aandacht voor de risico’s. De gevolgen waren direct aan het begin van de crisis zichtbaar. Bedrijven met lage buffers gingen als eerste failliet. Dankzij de economische crisis is het risicobesef hersteld. Daarom verkrijgen bedrijven minder gemakkelijk financiering. Elk bedrijf moet een bepaald minimaal percentage aan eigen vermogen aanhouden om tegenslagen het hoofd te bieden. Wat het juiste percentage eigen vermogen – de juiste solvabiliteit – is, varieert. Als leidraad kan de volgende tabel (Optimale solvabiliteit in verschillende branches) dienen:

In de tabel zijn zes klassen vermeld: kritiek, laag, voldoende, optimum, sterk en surplus. De betekenis van deze classificatie is als volgt:

• Kritiek – Als de solvabiliteit op of onder het kritieke percentage ligt, loopt de continuïteit van de onderneming gevaar. Dit gevaar is nog niet acuut, maar kan wel snel manifest worden. Additioneel vreemd vermogen aantrekken is onverantwoord. Richt je op versterking van het eigen vermogen door resultaatverbetering en winst inhouding. Een versnelde verbetering kun je realiseren door risicodragend vermogen van buiten af aan te trekken: bijvoorbeeld van een investeerder, via een MKB beurs of van familie.

• Laag – Als de solvabiliteit omstreeks niveau ‘laag’ verkeert, is additioneel geld lenen niet onmogelijk, maar ook niet wenselijk. De primaire aandacht dient uit te gaan naar balansverbetering. Veel bedrijven vragen juist in deze fase extra krediet aan, omdat de ondernemer meent dat de extra financiering de mogelijkheid biedt de gewenste rentabiliteitsverbetering te realiseren. Begrijpelijk, maar er is sprake van verhoogd risico voor zowel ondernemer als financier. Zoek dus bij voorkeur risicodragend kapitaal, bijvoorbeeld door de uitgifte van aandelen of het aantrekken van een achtergestelde lening.

• Voldoende – Als de solvabiliteit op dit niveau verkeert, zijn de balansverhoudingen gezond. De onderneming heeft voldoende leencapaciteit.

• Optimum – De verhouding eigen vermogen–vreemd vermogen is optimaal. Met dit solvabiliteitspercentage is er sprake van een gezonde onderneming die voor haar strategie en plannen eenvoudig toegang heeft tot alle kapitaalverstrekkers. In het mkb voldoen helaas maar weinig bedrijven aan deze optimale vermogensverhouding.

• Sterk – Een solvabiliteit hoger dan het optimum betekent dat de onderneming zich onafhankelijk kan opstellen van alle financiers. Een comfortabele positie.

• Surplus – Als de solvabiliteit zo groot is dat er een surplus is, heeft de onderneming meer eigen vermogen op de balans dan nodig is. In deze situatie kan men overwegen om geld aan de onderneming te onttrekken en aan de aandeelhouders uit te keren. Te veel eigen geld in de onderneming is niet efficiënt. Herkapitalisatie is het overwegen waard: de onderneming trekt dan een lening aan om extra dividend uit te keren.

In de Nederland bevinden zich veel bedrijven in de categorieën Laag en Voldoende, waar de additionele leencapaciteit van een bedrijf beperkt is. Ondernemers en hun adviseurs kunnen in zo’n situatie de strategische keuze maken geen vreemd vermogen maar extra eigen vermogen aan te trekken. Zéker als er groeiplannen zijn voor de nabije toekomst! Hoe? In het volgende blog gaan wij daar nader op in.

Meer weten over gezond financieren en de actuele mogelijkheden? Schrijf je dan hier in voor de blogs van SMF.

Ga je naar de bank of andere geldverstrekker voor een financiering, krijg je te horen: “de verhouding tussen eigen en vreemd vermogen is onvoldoende om nu financiering te verstrekken….”. Wat heb je daar nou aan? Je komt voor een financiering, niet om te horen dat iets niet kan…… Terecht als je dan zegt: “Als de verhouding tussen eigen en vreemd vermogen niet goed is, regel dan eigen vermogen in plaats van een lening”. In praktijk ligt dat net even lastiger. Verstrekkers van “vreemd vermogen” (geleend geld) zijn er te over, verstrekkers van “eigen vermogen” (risicodragend vermogen) zijn er minder en ze zijn minder zichtbaar. Daarom besteden we in dit blog aandacht aan de vragen: wat is eigen vermogen en welke functie heeft het?

Eigen vermogen
Sla er de theorieboekjes op na en je leest: het eigen vermogen van een onderneming is het balanstotaal minus de schulden. Het balanstotaal is de som van alle bezittingen (de activa). Als de som van alle bezittingen groter is dan de som van de schulden, dan is het verschil van die twee je eigen vermogen. Vergelijk het met de privé situatie: je hebt een huis met een waarde van € 300.000 en een hypotheek van € 200.000: het eigen vermogen is dan € 100.000. Als je een hypotheek hebt van meer dan € 300.000 is het eigen vermogen negatief. Bij verkoop van het huis heb je én geen huis meer, maar nog wel schuld. In een onderneming is dat niet anders. Als de omvang van de schulden groter is dan de waarde van de bezittingen (de activa), dan heb je een negatief vermogen. De continuïteit van het bedrijf is daardoor mogelijk in gevaar. Maar ook bedrijven met een positief eigen vermogen kunnen zich in de risicozone bevinden, als de omvang van het eigen vermogen naar het oordeel van de geldverstrekkers onvoldoende is. Dit heeft te maken met de verschillende functies die het eigen vermogen vervult.

Kenmerken en functies van eigen vermogen
De term eigen vermogen hangt rechtstreeks samen met de eigendom van de onderneming. De bezitters van het eigen vermogen zijn de eigenaren van de onderneming. Bij een eenmanszaak is dat de ondernemer, bij een vennootschap onder firma zijn dat de firmanten en bij een BV of NV zijn dat de aandeelhouders. Het eigen vermogen bestaat in de basis uit het ingebrachte kapitaal, plus of min de gerealiseerde winsten of verliezen plus of min de later ingebrachte stortingen of onttrokken gelden/dividenden. Kenmerk van het eigen vermogen is: er rust géén vaste verplichting op: geen renteverplichting, geen aflossingsverplichting. Eigen vermogen is permanent beschikbaar. Hoe meer eigen vermogen, hoe geringer de omvang van het vreemd (geleende) vermogen en dus des te kleiner de vaste verplichtingen voor rente en aflossing. Hierdoor betekent meer eigen vermogen: een lager risico voor vreemd vermogensverstrekkers. Het eigen vermogen is de buffer in de onderneming die het risico van tegenvallers opvangt. Het eigen vermogen is daarmee risicodragend. Toename van het eigen vermogen verlaagt de financieringsdruk in de onderneming en biedt de mogelijkheid om vervolgens aanvullende financieringen aan te trekken. Dit is belangrijk voor bedrijven met groei ambities: groei ambitie vraagt vóóraf voldoende eigen vermogen! Kortom: streef naar een gezonde hoeveelheid eigen vermogen in de onderneming. Lukt het niet (helemaal) om voldoende eigen vermogen aan te trekken? Dan zijn er tussenvormen, zogeheten hybride vermogen.

Hybride vermogen: vreemd vermogen met (een deel van) de functie van eigen vermogen
Hybride financiering is vreemd vermogen met enkele kenmerken van eigen vermogen. De belangrijkste en bekendste vorm is de achtergestelde lening. Een achtergestelde lening is en blijft een lening, dus moet worden terugbetaald én er moet rente op worden betaald. Maar beide verplichtingen (aflossing en rente) zijn bij één of meer andere schuldeisers achtergesteld. Concreet betekent dat: áls de rentabiliteit van de onderneming onvoldoende is om aan alle verplichtingen te voldoen, dan gaan “automatisch” de verstrekkers van de achtergestelde lening in de “wachtstand”, net zo lang tot er weer voldoende rendement wordt gerealiseerd dat ook zij kunnen worden betaald. Voor de verstrekkers van de gewone leningen is dat een veilige gedachte. Zij rekenen de achtergestelde lening daarom, net als eigen vermogen, tot het risicodragende vermogen van een bedrijf. Maar let op: voor hún positie is dat zo, maar voor het bedrijf zelf niet!. Ook een achtergestelde lening is en blijft een lening waarop vroeg of laat én rente én aflossing moet worden betaald. Bedrijfseconomisch is hybride vermogen vreemd vermogen. Hybride vermogen is een goede tijdelijke oplossing om de financieringsmogelijkheden van een bedrijf op te rekken; voor den lange duur biedt zuiver eigen vermogen meer stabiliteit.

In de komende blogs gaan we in op twee vragen: de vraag hoeveel eigen vermogen moet je als ondernemer hebben en de vraag: waar haal je eigen vermogen vandaan?

Geïnteresseerd in de blogs van SMF. Schrijf dan hier in.