Monthly Archives

januari 2021

jan 27
0

Blog 80: Risk appetite, kies de passende financier

By | Blog, Financieren, techniek en visie, Non bancaire financieringsvormen


Door de grote diversiteit aan financiers hebben ondernemers en hun adviseurs tegenwoordig écht wat te kiezen. Verschillende geldverstrekkers hebben een verschillend aanbod van financieringsproducten. Maar er is méér verschil: verschillende financiers hebben ook een van elkaar verschillend acceptatiebeleid. De ene financier keert zich af van risico’s, de ander zoekt risico’s op, weer anderen bewegen daar tussen. Men heeft een verschillende Risk Appetite. In blog 79 presenteerden wij vorige week 4 Risk Appetie (RA) profielen van geldverstrekkers:

RA1 Risico mijdend
RA2 Accepteert LAAG risico
RA3 Accepteert HOOG risico
RA4 Risico zoekend

Als je een financiering zoekt en je weet dat jouw financieringspropositie behoorlijk risicovol is, is het verstandig naar een financier in klasse RA3 te zoeken. Ga dan niet naar een bank (RA1), dat is zonde van ieders tijd en energie.

In onderstaande tabel zijn de geldverstrekkers ingedeeld naar hun risicoprofiel. De classificatie is gebaseerd op het primaire gedrag van de meeste geldverstrekkers binnen een groep. Het primaire gedrag van de groep staat vermeld in kolom 1.

Indien er binnen een groep ook verstrekkers zijn met afwijkend gedrag is hún risicoprofiel vermeld in kolom 2: secundair gedrag binnen de groep.  Bijvoorbeeld: 

De groep direct lenders vertoont voornamelijk “laag risicogedrag”, dus profiel RA2. Er zijn echter ook direct lenders die bewust meer risico nemen (bijvoorbeeld via het verstrekken van een achtergestelde lening). Daarom is bij hen in kolom 2 óók het profiel RA3 vermeld. Dat betekent: RA3 is niet representatief voor de gehele groep, maar komt wel degelijk óók voor.

Tot slot is een kolom incidenteel toegevoegd. Als in deze kolom een risicoprofiel vermeld staat heeft dat betrekking op het feit dat in afwijking van het groepsgedrag er (incidenteel) situaties denkbaar zijn van afwijkend gedrag. Bijvoorbeeld:  Banken zijn risicomijdend, dus ingedeeld bij RA1. Maar ze verstrekken incidenteel een risicodragende achtergestelde mezzaninelening. Dat is RA3.

Tabel 1: Risicoprofilering van de geldverstrekkers

 

Toelichting op de classificaties

1. Ondernemer zelf
Spreekt voor zich: de ondernemer accepteert het volledige bedrijfsrisico. Zolang je over eigen middelen beschikt heb je ook niet per se vreemd vermogensverschaffers nodig.

2. Overheid
De subsidie-, fiscale en overige regelingen van de overheid zijn voornamelijk op het hoge risico gericht, mede om het risico voor overige financiers positief te beïnvloeden.

3. FFF
De groep Family, Friends en Fans is heel divers. Over het algemeen is men zo betrokken op de ondernemer dat men een behoorlijk hoog risico accepteert. Maar het kan ook gebeuren dat iemand uit de inner-circle liever géén risico loopt en alleen onder strikte voorwaarden geld ter beschikking stelt (RA2).

4. Investeerders
Dit is een brede en gediversifieerde groep met verschillende risk appetite. Gemiddeld is RA3 een goede indicatie. Investeerders zijn zich bewust van hoog risico. Binnen deze groep vind je zéker ook investeerders die bewust high risk zoeken: bijvoorbeeld verstrekkers van seed capital.

5. Beurs
MKB-beurzen gedragen zij zich “tussen niveau RA2 en RA3. Vanwege hun financieringsproducten hebben wij hen ingeschaald op RA3.

6. Factormaatschappij
Hoewel een factormaatschappij in basis risicomijdend is, past in praktijk het factorproduct bij aanzienlijk risico. Een risicovol bedrijf met bevoorschotbare vorderingen past in het investeringsprofiel van een factormaatschappij.

7. Crowdfunding
Primair zijn de platforms risicobewust om hun investeerders de mogelijkheid te bieden tegen acceptabel risico te investeren. Veel platforms bieden ook starters en innovators financieringen; daarom is de secundaire classificatie RA3 realistisch voor een behoorlijk aantal platforms. En is er sprake van een equity platform dan is RA4 gedrag van toepassing. Vanwege de diversiteit van de platforms is een zorgvuldige selectie vooraf belangrijk om de eigen kans op succes te maximaliseren.

8. Keten
Doorgaans zoeken leveranciers geen risico, vandaar RA2. Dat is het gebruikelijke gedrag in de keten. Sommige leveranciers zijn bereid bewust meer risico te dragen en zelfs bereid tot co-makership overgaan. Dus past in deze groep geldverstrekkers ook RA3 en incidenteel RA4.

9. Direct lender
Voor Direct lenders geldt hetzelfde als voor Crowdfunding. Naast de basishouding RA2 zijn er behoorlijk veel Direct Lenders die bewust een hoger risico accepteren: bijvoorbeeld het verstrekken van blanco financieringen of achtergestelde leningen. Deze financiers acteren op niveau RA3. Kies bewust de bij jouw profiel passende aanbieder.

10. Leasemaatschappij
Leasemaatschappijen zijn in basis risicomijdend, maar hun product (Lease) schaalt hen in de categorie RA2.

11. Werknemersparticipatie
Hoewel het geld dat via een werknemersparticipatie ter beschikking komt formeel risicodragend vermogen is, zijn de werknemers zelf in hun gedrag geen echte ondernemers en classificeren wij hun risk appetite op RA2.

12. Kredietunie
Hoewel het beleid van kredietunies risicomijdend (RA1) is, blijkt hun gedrag meer te passen in klasse RA2: men biedt vaak financiering, juist om vervolgens voor de huisbankier nieuwe financieringsruimte te creëren. Het gedrag van de unies in klantbediening is sterk relatiegericht en is daardoor ook aanvullend op het bankgedrag.

13. Bank
Banken zijn per definitie risicomijdend. In hun totale producten- en dienstenpakket bieden zij wel enkele meer risico dragende financieringsmogelijkheden (mezzanine, participatie).  Daarom zijn ook RA2 en RA3 vermeld. De gemiddelde MKB-ondernemer komt hiervoor niet snel in aanmerking.

Bepaal je risicoprofiel

Aan de hand van tabel 1 kan een ondernemer, de financiers selecteren die bij het eigen risicoprofiel passen. Daarvoor is het wel van belang dat men inzicht heeft in het risicoprofiel, de riskrating, van het eigen bedrijf. In ons volgende blog presenteren wij een gemakkelijk model waarmee een ondernemer of diens adviseur zelf objectief het risicoprofiel kan bepalen. 

Blijf op de hoogte

Elke week de non-bancaire financiële ontwikkelingen, trends en toekomst via ons volgen? Schrijf je dan in voor onze blog en ontvang deze elke week in je postbus.

 

jan 20
0

Blog 79: Risk appetite, de risicopreferentie van geldverstrekkers

By | Blog, Financieren, techniek en visie

Verschillende bedrijven hebben een verschillend risicoprofiel. In blog 78 hebben wij toegelicht dat het zinvol is om, alvorens een financiering aan te vragen, het risicoprofiel van je eigen bedrijf te beoordelen. Een hoog risico betekent niet dat een bedrijf niet financierbaar is. Het is vaak wel financierbaar door geldverstrekkers die passen bij dat profiel. Er zijn verschillende indelingen van geldverstrekkers mogelijk. Uiteindelijk kent elke indeling onderliggend dezelfde differentiatie: indeling naar risk appetite. Het verschil in risk appetite komt vervolgens tot uiting in de producten, diensten, voorwaarden en condities. Als een ondernemer zich op basis van het eigen risicoprofiel richt op financiers met de daarbij bijpassende risk appetite verhoogt hij de slaagkans van financieren aanzienlijk. 

Vier klassen

In het kader van MKB financiering kunnen financiers ingedeeld worden naar risk appetite (RA), waarbij men 4 klassen onderscheidt:

RA1 Risicomijdend

Bekendste voorbeeld van risicomijdende financiers is de bankensector. In hun kredietverlening aan het bedrijfsleven focussen banken op het beperken van hun risico’s. In de beoordeling zijn historische performance, bewezen concept en voldoende zekerheden belangrijke pijlers.

 RA2 Laag risico

Geldverstrekkers die hun oordeel niet uitsluitend op historie baseren, maar óók op andere factoren (geldstroom, algoritmen, object-eigenschappen, onderbouwde groeiverwachting o.b.v. bijvoorbeeld innovatie) accepteren meer risico. Zij beperken hun risico’s ondermeer door het vestigen van zekerheden en de directe koppeling van de verstrekte financiering aan activa (lease, factoring).

 RA3 hoog risico

Geldverstrekkers in deze categorie kijken net als de ondernemer meer naar de kansen dan naar de risico’s. Ze zijn niet direct op zoek naar innovaties, maar zijn daar zeker ook in geïnteresseerd. Men accepteert het ontbreken van zekerheden en zoekt hiervoor compensatie in voorwaarden en tarifering.

RA4 Risico zoekend

Geldverstrekkers die investeren in ondernemingen die nog geen (of nauwelijks) market presence hebben. Betreft nieuwe bedrijven, vaak innovatief. Deze investeerders zijn bereid tot investeren in (innovatieve) start ups als ook in financiering van het naar de markt brengen van nieuwe producten en diensten. De risico zoekende geldverstrekker accepteert een lagere slaagkans in combinatie met een hoge rendementseis.

In the end wil elke geldverstrekker hetzelfde: zijn inleg plus vergoeding terug

Met de gekozen indeling duiden wij de primaire houding aan van de verschillende geldverstrekkers t.o.v. risico. Het grootste verschil bestaat tussen RA1 en RA4: voor de echte risicomijder (RA1) staat het eigen risico centraal, terwijl de risicozoekende investeerder (RA4) primair focust op de kansen van een innovatie in combinatie met het vertrouwen dat men heeft in de toekomst. Innovatie is toekomstgericht en onzeker. Deze aspecten zijn voor risicomijdende financiers moeilijk. Daarom vraagt innovatie een ander soort financier. Een financier die bewust het risico van grotere onzekerheid omarmt op basis van vertrouwen in het potentieel van de innovatie. In ons volgende blog presenteren wij een overzicht van financiers, geclassificeerd naar risk appetite. Als een ondernemer (c.q. diens  adviseur) zicht heeft op het eigen risicoprofiel, dan kan hij op basis daarvan de groep van potentieel passende financiers selecteren.

Blijf op de hoogte

Elke week de non-bancaire financiële ontwikkelingen, trends en toekomst via ons volgen? Schrijf je dan in voor onze blog en ontvang deze elke week in je postbus.

 

jan 13
0

Blog 78: Risk rating

By | Blog, Financieren, techniek en visie

Risico in financiering betekent: de kans dat de financier zijn lening niet (geheel) krijgt terugbetaald. Om risico’s te kwantificeren, zijn ratingmodellen ontwikkeld. Als instrument heeft risk rating (andere termen: risicoclassificatie, credit rating) een toenemende betekenis in

  • de beoordeling (wel/niet toekenning) en 
  • de pricing 

van de financiering. Voor de vaststelling van de riskrating zijn veel modellen ontwikkeld. Er zijn zo veel modellen en zo veel gebruikers dat je kan stellen: Risk rating is een hele industrie geworden.

Niet alleen financiers (banken en non bancaire geldverstrekkers) stellen een credit rating van bedrijven op, er zijn tientallen commerciële bedrijven die dit verzorgen. De wereldwijde grote bureaus als Standard & Poor’s en Moody’s zijn bekende namen, maar daarnaast opereren andere bureaus. Er bestaan verschillende soorten van ratings: naast volledige bedrijfsratings  vinden er ook ratings plaats op basis van alleen het handels- en betalingsverkeer zoals door Graydon en Dun & Bradstreet. De wereld is ontwikkeld tot een onlinewereld waarbij data voortdurend verzameld en geanalyseerd worden. De rol van risk rating is onmisbaar geworden.

Verleden tijd

Eén ding hebben alle ratings gemeen: ze zijn allemaal gebaseerd op het verleden. Ze komen tot stand op basis van werkelijke, gerealiseerde cijfers en getallen, niet op basis van prognoses en vooruitzichten. In het woud van ratings kiezen financiers welke modellen zij  gebruiken voor de eigen beoordeling. Crowdfunding platforms gebruiken vaak meerdere modellen,  twee, soms zelfs drie ratings. Meer heeft geen zin.

Variabelen

Sommige modellen zijn heel eenvoudig en gebaseerd op slechts enkele financiële ratio’s, andere zijn gebaseerd op een ondoorzichtige black box, die op basis van grote reeksen data een rating berekent. Credit ratings worden bepaald op basis van verschillende variabelen:

  • Kwalitatieve variabelen: Informatie over de onderneming en de ondernemer. Bijvoorbeeld de positie van de onderneming in haar markt, bestaansduur, levensfase van het bedrijf, de kwaliteit van de strategie, de kwaliteit van ondernemer en management, personeelsbeleid, interne organisatie enzovoort. 
  • Kwantitatieve variabelen: De meetbare gegevens: prestaties in het verleden en balansverhoudingen. Voor deze variabelen worden financiële ratio’s gebruikt die een oordeel geven over de balansverhoudingen (onder andere solvabiliteit), over liquiditeit, rentabiliteit en cashflow. Ook actuele gegevens als betalingsgedrag kunnen een rol spelen.
  • Macro- en branche variabelen: Macrogegevens van de branche, ontwikkelingen en vooruitzichten voor de branche. 

Factoren als (hoog-) conjunctuur en (corona-)crisis maken onderdeel uit van de branchevariabelen. Verschillende branches worden verschillend geraakt. De veranderingen in met name de macro- en branche variabelen leiden tot regelmatige aanpassing van de beoordelingsdata binnen de modellen.

Bereid je voor 

In eerdere blogs hebben wij gewezen op het belang van een goede voorbereiding als je een financieringsaanvraag wilt indienen. Voorbereiden betekent onder meer: inspelen op de visie en informatiebehoefte van de financiers. Als je wéét dat élke financier werkt met risk ratingmodellen is het de moeite waard zélf vooraf een risk rating op te (laten) stellen. Dat geeft je vooraf extra inzicht in de positie en de mogelijke reactie van de geldverstrekkers, waardoor je je gerichter kan voorbereiden. Dit vergroot de kans op succes!

Blijf op de hoogte

Elke week de non-bancaire financiële ontwikkelingen, trends en toekomst via ons volgen? Schrijf je dan in voor onze blog en ontvang deze elke week in je postbus.

 

jan 05
0

Blog 77: Wanneer de coronacrisis pijn gaat doen

By | Blog, Corona, Corona, Financieren, techniek en visie


Grootste daling van het BNP sinds de Tweede Wereldoorlog, snelste herstel ooit binnen een kwartaal, 2e lockdown is opnieuwe een dreun voor ondernemend Nederland. Net als in de gezondheidszorg manifesteert de coronapandemie zich heftig in ons economisch systeem. De berichtgeving over de economische gevolgen van de pandemie is dreigend. Desalniettemin is het aantal bedrijfsfaillissementen in 2020 gedaald t.o.v. succesjaar 2019. Dat komt vooral mede dankzij de royale steunpakketten en noodmaatregelen voor het bedrijfsleven: subsidies, financieringsregelingen met staatsgarantie, uitstelregelingen bij banken en fiscus. Het gevolg van deze maatregelen is dat veel bedrijven, ondanks de omzetterugval, over méér liquiditeiten beschikken dan gebruikelijk. Voor velen geldt: op dit moment is er nog geen acuut betalingsprobleem. 

Maar schijn bedriegt…

We moeten ons opmaken voor een toename van financiële problemen en faillissementen. Zet je schrap, juist nu dankzij vaccins een einde van de pandemie in zicht komt. Hieraan liggen de volgende oorzaken ten grondslag:

1. Reserves zijn opgesoupeerd
De steunmaatregelen dekken veel, maar niet 100% van de kosten. Hierdoor worden langzaam maar zeker de reserves van bedrijven opgesoupeerd. Geen bedrijf houdt dit onbeperkt vol.

2. Steun nu is gestapelde last later
Een deel van de korte termijn steun betreft het opschorten van verplichtingen. Het laat zich raden hierdoor de toekomstige reguliere verplichtingen extra vezwaard worden. Pijn manifesteert zich alsdan nog.

3. Wegvallen 100% steun bij gefaseerd herstel
Als een onderneming na een onderbreking herstart, is het omzetniveau niet per direct op het oude niveau. Als de overheidssteun per direct wegvalt na heropening, zal derhalve een risicovolle, verlieslatende startsituatie ontstaan. Dit in combinatie met de afgenomen reserves (punt 1) leidt tot toenemende continuïteitsrisico’s.

4. Groei vraagt extra liquiditeiten
Wanneer na de herstart van bedrijven op laag niveau groei wordt gerealiseerd, is op dat moment behoefte aan extra liquiditeit. Wanneer men daar niet voldoende over beschikt leidt groei direct tot nieuwe liquiditeitsproblemen.

Deel ondernemers overleeft niet de herstartfase, maak nu heropeningsplannen 

Om deze redenen is het te verwachten dat een deel van de ondernemers de herstartfase niet zal overleven. Ondernemers en hun adviseurs zouden NU heropeningsplannen moeten voorbereiden en daaraan gekoppeld enkele scenario’s van mogelijk liquiditeitsverloop maken. Besteed daarin aandacht aan: 

  • de effecten van afbouw van de steunmaatregelen
  • de vertraagde herstart (met exploitatielek)
  • het actueel worden van uitgestelde verplichtingen
  • een groeiende werkkapitaalbehoefte als weer groei wordt gerealiseerd.

Maak ook meerdere scenario’s en ga in gesprek met jouw financier(s)

Maak meerdere scenario’s en ga nu in gesprek met jouw financier(s). Een topprestatie vergt goede voorbereiding. De heropening van onze economie vergt een topprestatie van ondernemers en hun financiers. 

Blijf op de hoogte

Elke week de non-bancaire financiële ontwikkelingen, trends en toekomst via ons volgen? Schrijf je dan in voor onze blog en ontvang deze elke week in je postbus.